A Marty Feldman special

Παίρνοντας αφορμή απο ένα βίντεο που είδα νωρίτερα, θέλησα να γράψω για τον Marty Feldman κάποια πράγματα, γιατί πολλοί Έλληνες τον γνωρίζουν μόνο απο τον ρόλο του Igor και το θεωρώ λίγο άδικο, επειδή χάνουν την συνολική προσφορά του, κυρίως στην Βρετανική τηλεοπτική κωμωδία.

Από μικρός αγαπούσα τον Marty Feldman, γιατί θεωρούσα αστείο το πρόσωπό του.

Η αλήθεια όμως δεν είναι καθόλου αστεία.

Ο Marty έπασχε από την νόσο Γκρέηβς (Graves) η οποία είναι η πιο συχνή μορφή θυρεοτοξίκωσης και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, πιο συχνά στις γυναίκες παρά στους άνδρες.

Λέγεται νόσος Graves προς τιμήν του Robert Graves, ο οποίος παρείχε μια από τις πρώτες λεπτομερείς περιγραφές της διαταραχής αυτής, στις αρχές του 19ου αιώνα.

Στα περισσότερα άτομα που πάσχουν από αυτόν τον υπερθυρεοειδισμό, προκαλείται κάποιος βαθμός προβολής του οφθαλμικού λοβού. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται εξόφθαλμος.

Γι αυτό και τα μάτια του Marty ήταν έτσι.

Αλλά ο ίδιος το εκμεταλλεύτηκε αυτό προς όφελός του.

Ας τα πάρουμε απ την αρχή όμως:

Ο Marty Feldman γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου του 1934 στο Λονδίνο από ορθόδοξους Εβραίους γονείς (ο πατέρας του ήταν μετανάστης από το Κίεβο).

Εκτός από αυτή την νόσο του θυρεοειδούς η οποία έκανε τα μάτια του να προεξέχουν και να μην ευθυγραμμίζονται, μπορεί σε αυτό να συνέβαλε και ένας παιδικός τραυματισμός, ένα τροχαίο ατύχημα, ένα ατύχημα με το σκάφος και η επανορθωτική επέμβαση στα μάτια του.

Πάντως ο ίδιος έλεγε πως αυτή η εμφάνισή του ήταν παράγοντας επιτυχίας στην καριέρα του.

Αρχικά ξεκίνησε με το όνειρο να γίνει jazz τρομπετίστας και άρχισε να παίζει στην πρώτη μπάντα του σαξοφωνίστα Tubby Hayes, ο οποίος θεωρείται σήμερα ένας από τους μεγαλύτερους σαξοφωνίστες που έβγαλε ποτέ η Βρετανία.

Σύντομα ο Marty κατάλαβε πως δεν θα τα κατάφερνε με την μουσική, αν και συνέχισε να συχνάζει στα jazz στέκια και αργότερα κυκλοφόρησε δύο κωμικούς δίσκους, το Marty το 1968 και το I Feel a Song Going Off του 1969.

Ετσι, στα 20 του στράφηκε στην κωμωδία κάνοντας την πρώτη του εμφάνιση στην τηλεοπτική εκπομπή του BBC, Showcase, τον Απρίλιο του 1955 ως μέλος των Morris, Marty and Mitch.

Ταυτόχρονα άρχισε να γράφει σενάρια για την τηλεόραση και το ραδιόφωνο για την σειρά Educating Archie.

Από το 1954 είχε αρχίσει να συνεργάζεται με τον Barry Took γράφοντας σενάρια κι αυτή η συνεργασία τους, τους έκανε σεναριογράφους πρώτης τάξεως για την Βρετανική κωμωδία και κράτησε μέχρι το 1974.

Το 1959 παντρεύτηκε την Lauretta Sullivan, και παρόλο που οι γυναίκες τον πολιορκούσαν, έμειναν μαζί μέχρι τον θάνατό του το 1982.

Ίσως να θυμόσαστε ένα πολιτικό σκέτς, όπου ο John Cleese (των Monty Python), ο Ronnie Barker και ο Ronnie Corbett είναι στραμμένοι προς το κοινό με την φθίνουσα σειρά ύψους τους, υποδηλώνοντας τη σχετική κοινωνική τους θέση ως ανώτερη τάξη ο Cleese με ύψος 1.96, ο Ronnie Barker που αντιπροσώπευε την μεσαία τάξη ήταν 1.72, ενώ ο Ronnie Corbett που αντιπροσώπευε την εργατική, ήταν 1.52.

Ήταν γραμμένο απο τον Marty Feldman και τον John Law.

Αυτό είναι το πιο πολυπαιγμένο σκέτς στην ιστορία της Βρετανικής τηλεόρασης και προβλήθηκε στην σατυρική εκπομπή The Frost Report που προβαλλόταν το 1966-67 όσο εμείς πειραματιζόμασταν ακόμα…

Φανταστείτε πως στις 23 Φεβρουαρίου 1966 και ώρα 18.30 η Ελένη Κυπραίου εγκαινίασε την πρώτη επίσημη τηλεοπτική εκπομπή του τότε ΕΙΡ, που ήταν δίωρη (18.30-20.30). Γιουπυυυυ!!!

Πάμε πίσω πάλι…

Στο YouTube μπορείτε να βρείτε και να απολαύσετε ένα από τα πιο κωμικά επεισόδια που έχω δει ποτέ στην ζωή μου, το The Four Yorkshiremen. Το είχαν γράψει οι Tim Brooke-Taylor, John Cleese, Graham Chapman και Marty Feldman, και αρχικά παίχτηκε το 1967 στην τηλεοπτική σειρά που είχαν με τον γενικό τίτλο At Last the 1948 Show. Αργότερα αυτό το σκετς το έπαιζαν οι Monty Python αλλά στην τηλεοπτική εκδοχή του, ο Feldman εμφανίζεται ως ηθοποιός.

Για όποιον απορεί τι έκαναν οι υπόλοιποι Monty Python εκείνη την εποχή, οι Eric Idle, Terry Jones και Michael Palin είχαν ένα άλλο κωμικό σοου με τίτλο Do Not Adjust Your Set το οποίο βγήκε στον αέρα από το 1967 ως το 1969 και έχω την τύχη να το έχω ορίτζιναλ σε DVD.

Εκεί να δεις σουρεαλισμό…

Αν και αρχικά παρουσιάστηκε ως παιδικό πρόγραμμα, γρήγορα απέκτησε φανατικούς ενήλικους οπαδούς, συμπεριλαμβανομένων των John Cleese και Graham Chapman.

Για κάποιο λόγο, σε κάθε επεισόδιο εμφανίζονταν και οι Bonzo Dog Doo-Dah Band.

Πέντε μήνες μετά το τελευταίο επεισόδιο του Do Not Adjust Your Set, ενωμένες πλέον οι δύο ομάδες, παρουσίασαν στους Βρετανικούς δέκτες, τον Οκτώβριο του 1969,  την τηλεοπτική σειρά Monty Python’s Flying Circus με 41 επεισόδια για τέσσερεις σεζον.

Το BBC απ την άλλη, έδωσε το 1968, στον Feldman την δική του σειρά με τίτλο Marty, με τον Cleese να είναι ένας από τους κειμενογράφους και την σειρά να κερδίζει δύο βραβεία BAFTA (είναι τα Βρετανικά Οσκαρ ας πούμε…)

Το Marty κέρδισε βραβεία και στο Μοντρέ και έτσι άνοιξε ο δρόμος για τον Feldman να κάνει διεθνή καριέρα, πρωταγωνιστώντας στην ταινία Every Home Should Have One του 1970.

Το 1974 έπαιξε τον Igor (προφέρεται “EYE-gore”) στο ΦρανκεσταΊν Τζούνιορ (Young Frankenstein) του Mel Brooks και ξαναέπαιξε σε ταινία του, στο Silent Movie του 1976, ενώ έκανε και άλλες, κάποιες σεξοκωμωδίες (70ς γαρ) ή εμφανίσεις σε τηλεοπτικές σειρές.

Πολιτικά, ο Feldman περιέγραφε τον εαυτό του ως «ορκισμένο σοσιαλιστή», λέγοντας σε μια συνεντευξη: «Είμαι σοσιαλιστής από πεποίθηση, αν όχι από τον τρόπο ζωής» και σε μια άλλη, «Είμαι σοσιαλιστής από παλιά, αλλά για να πληρώσω πίσω τους φόρους μου πρέπει να ζήσω στην Αμερική για να κερδίσω αρκετά χρήματα για να πληρώσω τους φόρους που οφείλω στη σοσιαλιστική κυβέρνηση που ψήφισα».

Κάποτε αστειεύτηκε, όταν ενας υπουργός της κυβέρνησης των εργατικών του είπε «Φυσικά ψηφίζετε το κόμμα των Εργατικών…» και ο Feldman του απάντησε «Όχι, δεν το κάνω, γιατί είμαι σοσιαλιστής!».

Ωστόσο, γενικά δεν συζητούσε σοβαρά για την πολιτική δημόσια.

Μια άλλη φορά είχε δηλώσει: «Νιώθω πως θα ήταν αλαζονικό να κάνω οποιεσδήποτε δηλώσεις για την αμερικανική πολιτική, επειδή είμαι φιλοξενούμενος εδώ».

Έκανε όμως μια εξαίρεση όταν καταδίκασε ανοιχτά την εκστρατεία “Save Our Children” που έκανε η Anita Bryant το 1977 κατά της ομοφυλοφιλίας.  Η συμμετοχή της στην εκστρατεία καταδικάστηκε από ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Τους βοήθησαν πολλές άλλες εξέχουσες προσωπικότητες της μουσικής, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης και ανταπάντησαν μποϊκοτάροντας τον χυμό πορτοκαλιού που προωθούσε.

Μια άλλη εξαίρεση έκανε μετά τη δολοφονία του φίλου του, John Lennon και στην συνέχεια, ο Feldman έγινε φανατικός πολέμιος των όπλων στις ΗΠΑ, φορώντας ακόμη και ένα μπλουζάκι κατά των όπλων και μια καρφίτσα κατά τη διάρκεια της εμφάνισής του στην τηλεοπτική εκπομπή Fridays,

Το 1971, ήταν μάρτυρας υπεράσπισης στη δίκη με κατηγορούμενο για ανηθικότητα και άσεμνους χαρακτήρες το περιοδικό ΟΖ . Αρνήθηκε να ορκιστεί στην Βίβλο, επιλέγοντας απλά να επιβεβαιώσει. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κατάθεσής του, χλεύαζε τον δικαστή αφού υπονοήθηκε ότι ο Feldman δεν είχε θρησκεία επειδή δεν ήταν Χριστιανός.

Μέχρι την ημέρα που πέθανε, ήταν χορτοφάγος, αυτό όμως που προφανώς τον σκότωσε ήταν πως σε όλη του την ζωή κάπνιζε πέντε πακέτα τσιγάρα την ημέρα.

Ηταν 48 χρονών εκείνη την ημέρα, στις 2 Δεκεμβρίου του 1982 και ήταν στα γυρίσματα της ταινίας Κιτρινογένης…

Σε ευχαριστώ Marty.